Ochrona gatunkowa dotyczy najcenniejszych, unikatowych i rzadkich przedstawicieli flory i fauny. W Polsce ochroną ścisłą objętych jest 584 gatunków roślin, 90 gatunków grzybów i 732 gatunków zwierząt. 65 proc. gatunków dzikiej flory i fauny Polski to gatunki leśne.Lasy Państwowe podejmują również własne inicjatywy ochronne. Pomagają wybranym gatunkom zwierząt i roślin zasiedlić miejsca, gdzie gatunki te wyginęły (tzw. reintrodukcje) lub gdzie są zagrożone wyginięciem (restytucje). Dotyczy to np. cisa, sudeckich jodeł, cietrzewia czy głuszca.Szanse na przetrwanie ginącym gatunkom mają dać strefy ochronne dla wybranych gatunków zwierząt (m.in. wokół gniazd ptaków). Leśnicy są za nie szczególnie odpowiedzialni, ponieważ większość z nich znajduje się na gruntach zarządzanych przez LP.W nadleśnictwie wyznaczono także strefy ochronne ostoi, miejsc rozrodu i przebywania rzadkich gatunków ptaków objętych ochroną gatunkową:

Ochrona całoroczna obejmuje obszar o powierzchni 574,99 ha. Ochroną okresową objęto  1851,62 ha.

Nadleśnictwo Orneta obejmuje w swym zasięgu terytorialnym rozległe i bardzo zróżnicowane obszary. Stanowią one miejsce występowania wielu gatunków roślin, wśród których dominującymi są gatunki borealne i środkowoeuropejskie. Gatunki leśne lub związane z lasem stanowią 65 % ogólnej liczby gatunków w Polsce. Ze względu na specyfikę opracowań wykonywanych przez BUL i GL zbierane są głównie informacje o gatunkach drzew i krzewów oraz roślinach runa charakterystycznych dla poszczególnych siedlisk.  Wśród wielu roślin wymienionych w opisie taksacyjnym lasu znajdują się również gatunki chronione, które zostaną ujęte w zestawieniu.

Wykaz porostów: do pobrania

Najcenniejsze gatunki roślin to m.in:

Wykaz chronionych roślin  naczyniowych: do pobrania

Obszar, jaki obejmuje swym zasięgiem terytorialnym Nadleśnictwo Orneta charakteryzuje się dużym rozproszeniem i rozdrobnieniem kompleksów leśnych. Większe i bardziej zwarte obszary lasu znajdują się w części. południowo – wschodniej i ciągną się na północny zachód Ornety. W części południowo – zachodniej, środkowej i północnej dominuje krajobraz pól i łąk. Teren poprzecinany jest licznymi rzekami i strumieniami, z których niejedne biorą tu swój początek, urozmaicony rozlewiskami nadrzecznymi, bagnami i małymi oczkami wodnymi jak również polami i łąkami. Wszystko to stwarza warunki do życia , które sprzyjają ogromnej różnorodności gatunków fauny. Fauna tych stron jest bogata i spotkać można wśród jej licznych przedstawicieli gatunki już rzadkie, a nawet zagrożone wyginięciem.

Wykaz ryb: do pobrania